Vanaf 1 oktober 2023 word het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) geleidelijk ingevoerd als een cruciale Europese verordening. Deze regeling, ook wel bekend als het koolstofgrensaanpassingsmechanisme, zal de EU helpen bij het corrigeren van de CO2-uitstoot die vrijkomt bij de productie van bepaalde goederen buiten de EU. Het doel van CBAM is om het risico van koolstoflekkage te voorkomen en de wereldwijde koolstofemissies te verminderen. In dit artikel zullen we alles bespreken wat u moet weten over CBAM en hoe het van invloed kan zijn op uw bedrijf.
Wat is CBAM?
Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) is een prijscorrectie die wordt toegepast bij de import van bepaalde goederen in de EU. Deze correctie is gebaseerd op de CO2-uitstoot die plaatsvindt tijdens het productieproces buiten de EU. Het hoofddoel van CBAM is om ervoor te zorgen dat de concurrentiepositie van Europese producenten niet wordt benadeeld door importgoederen met lagere CO2-kosten.
Waarom CBAM?
CBAM is een essentieel onderdeel van het Fit for 55-pakket van de EU, dat tot doel heeft de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55% te verminderen. Het systeem van emissiehandel van de EU vereist dat producenten binnen de EU emissierechten kopen voor de CO2-uitstoot van hun producten. Met CBAM worden importeurs van goederen buiten de EU ook aangespoord om te voldoen aan vergelijkbare emissiebeperkende maatregelen. Het richt zich voornamelijk op het corrigeren van de CO2-uitstoot die plaatsvindt tijdens het productieproces van geïmporteerde goederen, zoals ijzer en staal, cement, meststoffen, aluminium, elektriciteit en waterstof. Het doel van CBAM is om te voorkomen dat Europese producenten worden benadeeld door importgoederen met lagere CO2-kosten, en om de wereldwijde koolstofemissies te verminderen door emissiebeperkende maatregelen te stimuleren, zowel binnen als buiten de EU.
Voor Wie Geldt CBAM?
CBAM legt de focus op koolstofemissies bij import en is dus van toepassing op importeurs van bepaalde goederen, waaronder ijzer en staal, cement, meststoffen, aluminium, elektriciteit en waterstof. De volledige lijst met goederencodes is beschikbaar in Bijlage I van de Europese verordening. Importeurs moeten voldoen aan de rapportageverplichtingen en kunnen gebruik maken van verschillende vertegenwoordigingsmethoden, afhankelijk van hun situatie.
CSRD: Nadruk op Duurzaamheidsrapportage
Aan de andere kant richt CSRD zich op het verbeteren van de transparantie en verantwoordingsplicht van grote bedrijven binnen de EU op het gebied van duurzaamheid. Het vereist dat deze bedrijven gedetailleerde rapporten opstellen over hun niet-financiële prestaties, waaronder aspecten zoals milieuprestaties, sociale impact en maatschappelijke betrokkenheid. Het doel van CSRD is om belanghebbenden, zoals investeerders, consumenten en beleidsmakers, te voorzien van betrouwbare informatie over de duurzaamheidspraktijken van bedrijven, zodat zij weloverwogen beslissingen kunnen nemen en druk kunnen uitoefenen voor positieve verandering.
CBAM en CSRD: Hoe Verhouden Ze Zich Tot Elkaar?
CSRD richt zich dus op het verbeteren van de transparantie en verantwoordingsplicht van grote bedrijven binnen de EU op het gebied van duurzaamheid. Het vereist gedetailleerde rapportage over niet-financiële prestaties, inclusief milieuprestaties, sociale impact en maatschappelijke betrokkenheid.
Hoewel CBAM en CSRD verschillende benaderingen hebben, zijn er ook verbanden en synergieën tussen beide. Ten eerste kunnen bedrijven die worden getroffen door CBAM, hun duurzaamheidsprestaties en -maatregelen gebruiken om hun CO2-uitstoot te verminderen en daarmee te voldoen aan de eisen van CBAM. Dit kan op zijn beurt hun rapportagepositie versterken onder CSRD, aangezien ze kunnen aantonen dat ze actief bezig zijn met duurzaamheidskwesties.
Bovendien kan de rapportage over CBAM-gerelateerde activiteiten worden opgenomen in de niet-financiële rapporten die vereist zijn onder CSRD, waardoor een meer holistisch beeld ontstaat van de duurzaamheidspraktijken van een bedrijf. Dit kan de geloofwaardigheid en transparantie van de duurzaamheidsrapportage van een bedrijf vergroten en het vertrouwen van belanghebbenden versterken.
Kortom, hoewel CBAM en CSRD verschillende doelstellingen hebben, kunnen ze elkaar aanvullen en versterken in de inspanningen om klimaatverandering aan te pakken en duurzaamheid te bevorderen binnen de EU en daarbuiten.
Fasen van de Invoering
De invoering van CBAM bestaat uit twee fasen: de transitiefase van 1 oktober 2023 tot 31 december 2025, en de algehele inwerkingtreding vanaf 1 januari 2026. Tijdens de transitiefase moeten importeurs rapportages indienen over de geïmporteerde CBAM-goederen en de bijbehorende CO2-uitstoot.
Veranderingen Sinds 1 Oktober 2023
Sinds 1 oktober 2023 geldt de rapportageverplichting voor CBAM-goederen. Importeurs moeten binnen één maand na afloop van elk kwartaal rapportages indienen bij de Europese Commissie over de hoeveelheid geïmporteerde goederen en de bijbehorende CO2-uitstoot. Deze rapportages worden gebruikt voor toezicht en handhaving door nationale autoriteiten.
Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) is een belangrijke maatregel van de EU om klimaatverandering aan te pakken en de concurrentiepositie van Europese producenten te beschermen. Importeurs van bepaalde goederen moeten zich bewust zijn van de verplichtingen en rapportagevereisten van CBAM om te voldoen aan de EU-regelgeving en mogelijke sancties te voorkomen.
Meer weten over CSRD
Bekijk hier de CBAM Goederen lijst
Lees hier de uitleg van de Belastingdienst